Kriyoprezervasyon Nedir?

İçerik Yazarı: Alper Demirezen

Editör: Azize Eda Taşkın

Tasarım: Sudenaz Şencan

Nesli tükenmekte olan türlerin korunması, organ nakli ve doğurganlığın korunması gibi tıbbi prosedürlerdeki uygulamalarla kriyoprezervasyon, genetik materyal ve biyolojik kaynakların korunması için önemli bir yöntemdir. Hasarı azaltmak için hücreler, dokular veya organlar soğutulur ve kriyoprotektif kimyasallar kullanılarak sıfırın altındaki sıcaklıklarda saklanır. 

Çok sayıda araştırma, kriyoprezervasyonun çeşitli biyolojik materyalleri nasıl etkilediğini değerlendirmiş, genetik hasarı azaltmanın ve hücresel canlılığı korumanın önemini vurgulamıştır.  Zebra balığından (Danio rerio) elde edilen primordial germ hücreleri (PGC'ler) üzerinde çalışılmış ve bu çalışmalar, özellikle değerli biyoteknolojik hatlar söz konusu olduğunda genetik hasar olmamasını garanti etmek için uygun kriyoprezervasyon prosedürlerini seçmenin ne kadar önemli olduğunu göstermiştir. 

Transplantasyon için adacıkların canlılığını ve işlevselliğini korumaya yönelik yöntemlerin optimizasyonu da adacık kriyoprezervasyonu üzerine yapılan çalışmaların odak noktası olmuştur ve geri kazanım ve/veya nakil sırasında canlı ve işlevsel hücrelerin hayati gerekliliğini vurgulamaktadır. 

Ayrıca, insan göbek kordonu mezenkimal kök hücrelerinin kriyoprezervasyonu üzerine yapılan çalışmalar, kriyoprezervasyonun hücre canlılığı, morfolojisi, yüzey işaretleyici ifadesi, kromozomal stabilite veya proliferatif kapasite üzerinde hiçbir etkisi olmadığı için hücresel bütünlüğün korunduğunu göstermiştir. 

Embriyoların, oositlerin ve spermatozoanın kriyoprezervasyonu, doğurganlığın korunması bağlamında yardımcı üreme teknolojisinin önemli bir yönü haline gelmiştir. Araştırmalar, doğurganlığın korunmasının oositlerin ve embriyoların kriyoprezervasyonunu gerektirdiğini, çünkü kriyoprezervasyonun biyolojik ve genetik kaynakları korumanın etkili bir yolu olduğunu göstermiştir. 

Bunun yanı sıra, spermin kriyoprezervasyonu üzerine yapılan çalışmalar, kriyoprezervasyondan sonra spermin kalitesini ve DNA bütünlüğünü değerlendirmenin gerekliliğine ve işlem sırasında sperm hasarını sınırlamanın önemine dikkat çekmiştir.

Ayrıca, kriyoprezervasyon organ ve doku transplantasyonu ile ilgili olarak da araştırılmıştır. Trakeal greftlerle ilgili araştırmalar, kriyoprezervasyonun greftlerin bağışıklık tepkisini ve antijenikliğini azaltabileceğini göstermiş ve olası terapötik faydasını vurgulamıştır. 

Son olarak, kriyoprezerve edilmiş trakeal greftlerinin tedavi amaçlı kullanımında umut verici sonuçlar elde edildiğini göstermektedir. Bu sonuçlar, insan olmayan primatlarda yapılan deneylerde kriyoprezerve edilmiş greftlerin başarılı bir şekilde nakledilmesiyle elde edilmiştir. Bu da, doku naklinde kriyoprezervasyonun potansiyelini ortaya koymaktadır.