Glutatyon, doğal antioksidanlardan biridir ve vücut sağlığı için kritik öneme sahiptir. Glutatyon, karaciğerde sentezlenen üç amino asitten oluşur; glutamik asit, sistein ve glisin. Glutatyonun pek çok faydası vardır, ancak en önemlisi vücut hücrelerinin zarar görmesine neden olabilen serbest radikallerle mücadele edebilme yeteneğidir.
Daha önceki yazımızda bahsettiğimiz gibi oksidatif stresle başa çıkmada önemli rol oynar. Serbest radikalleri nötralize ederek hücre sağlığını ve DNA, proteinler ve lipitler gibi hücresel bileşiklerin oksidatif hasarını önler. Ancak glutatyonun yararları bunlarla bitmez; bağışıklık sisteminin güçlendirilmesi, detoksifikasyon süreçlerinin desteklenmesi, hücreler arası iletişimin güçlendirilmesi ve yaşlanma sürecinin geciktirilmesi gibi özellikleri bulunmaktadır.
Yaşlanmayla birlikte, vücuttaki glutatyon üretimi azalır ve hücreler glutatyonu daha az etkin bir şekilde kullanmaya başlar. Bu durum, hücrelerin serbest radikallerin etkilerine karşı savunmasız hale gelmesine ve oksidatif hasarın artmasına neden olabilir. Glutatyonun yaşlanma sürecindeki azalması, yaşa bağlı hastalıkların gelişiminde rol oynayabilir.
Alzheimer hastalığı, Parkinson hastalığı, diyabet ve kalp hastalıkları gibi yaşlılıkla ilişkilendirilen birçok hastalığın oksidatif stresle bağlantılı olduğu bilinmektedir. Glutatyon seviyelerini artırmak veya glutatyonun etkinliğini artırmak, yaşlanma sürecini yavaşlatabilir ve yaşa bağlı hastalıkların riskini azaltabilir.
Glutatyon seviyesini artırmak için sağlıklı yaşam alışkanlıklarının benimsenmesi önerilir. Ayrıca, glutatyonu artırmak için takviyeler veya glutatyon artırıcı gıdalar da kullanılabilir. Ancak, herhangi bir takviyenin veya tedavinin kullanılmadan önce bir sağlık uzmanına danışılması önemlidir.
Townsend, D. M., Tew, K. D., & Tapiero, H. (2003). The importance of glutathione in human disease. Biomedicine & Pharmacotherapy, 57(3-4), 145-155.
Rahman, K. (2007). Studies on free radicals, antioxidants, and co-factors. Clinical Interventions in Aging, 2(2), 219-236.
Sies, H. (1999). Glutathione and its role in cellular functions. Free Radical Biology and Medicine, 27(9-10), 916-921.
Uslu, M., & Yazar, E. (2022, August). Klinikte Glutatyon Kullanımı [Use of Glutathione in Clinic]. Sunum yapılan 10th International Congress on Applied Sciences, Ankara, Turkey.
Tozkoparan, B., & Aytaç, S. P. (2007). Kanser Kemoterapisinde Terapötik Hedef Olarak Glutatyon S-Transferazlar [Glutathione S-Transferases as Therapeutic Targets in Cancer Chemotherapy]. Journal of Cancer Research, 2, 139-164.