C-Raf: Hücresel Sinyal İletiminde Kritik Bir Kinaz

İçerik Yazarı: Ahmet Samet Soysal

Editör: Azize Eda Taşkın

Tasarım: Ezgi Aslan

C-Raf (RAF1), hücresel sinyal iletiminde kritik rol oynayan serin/treonin kinazlardan biridir. Ras-MAPK yolunun önemli bir bileşeni olarak hücre büyümesi, farklılaşma ve hayatta kalma süreçlerini düzenler. A-Raf, B-Raf ve C-Raf olmak üzere üç ana RAF proteini bulunur; bunlar arasında C-Raf, özellikle hücresel proliferasyon ve apoptoz kontrolünde merkezi bir role sahiptir.

C-Raf, hücre zarındaki Ras GTPaz tarafından aktive edilir ve MEK1/2 ve ERK1/2 gibi proteinleri fosforile ederek sinyal yolunu başlatır. Bu süreç, hücre büyümesini destekleyen genlerin ekspresyonunu artırırken, mitokondri ile etkileşime girerek apoptotik süreçleri de düzenleyebilir. Bu nedenle C-Raf, hem hücre hayatta kalmasını hem de programlanmış hücre ölümünü dengeleyen önemli bir düzenleyici olarak görev yapar.

C-Raf’ın aşırı aktivasyonu veya mutasyonları, çeşitli kanser türlerinde hücrelerin kontrolsüz çoğalmasına yol açabilir. Akciğer kanseri, melanom ve lösemi gibi hastalıklarda C-Raf’ın anormal şekilde çalıştığı gözlemlenmiştir. Bunun yanı sıra, nörodejeneratif hastalıklar ve kardiyovasküler bozukluklar gibi durumlarda da C-Raf’ın sinyal yolundaki rolü araştırılmaktadır.

Bu nedenle, C-Raf’ı hedefleyen kanser tedavileri geliştirilmiştir. Özellikle, C-Raf inhibitörü olan sorafenib, bazı kanser türlerinde kullanılan FDA onaylı bir ilaçtır. Ancak, C-Raf’ın hücresel denge üzerindeki kritik rolü nedeniyle, bu tür tedavilerin yan etkileri dikkatle değerlendirilmelidir. C-Raf sinyallemesinin daha iyi anlaşılması, hedefe yönelik kanser tedavilerinin geliştirilmesine katkı sağlayacaktır.