Paralel Evrenler Gerçek mi? Kuantum Çoklu Evren Teorisi

İçerik Yazarı: Elif Başak Birsen

Editör: Elif Nur Öztürk

Tasarım: Sudenaz Kesik

Paralel evrenler, bilim kurgu filmlerinden fırlamış gibi dursa da, fizik dünyasında ciddiyetle tartışılan bir kavramdır. Özellikle kuantum mekaniği çerçevesinde ortaya atılan Çoklu Evren (Many Worlds) Yorumu, her olasılığın gerçekleştiği başka bir evrenin var olduğunu öne sürer. Yani sen bu yazıyı okurken, başka bir evrende okumamayı seçmiş bir “sen” daha olabilir.

Bu yorum, ilk kez 1957 yılında Hugh Everett tarafından ortaya atıldı. Ona göre, kuantum sistemlerinde gerçekleşebilecek her ihtimal, kendi evreninde gerçekten olur. Örneğin bir elektronun hem yukarı hem aşağı spin durumunda bulunması, ölçümle “tek bir seçim” yapmak yerine, ölçüm anında evrenin ikiye ayrılmasıyla sonuçlanır: birinde yukarı spin, diğerinde aşağı spin gözlenir. Bu teori, Schrödinger’in meşhur kedisi paradoksunu da çözüme kavuşturur: Kedi aynı anda hem ölü hem canlı değildir; her ihtimalin yaşandığı farklı evrenler vardır.

Ancak bu fikir deneysel olarak test edilemediği için, henüz bilimsel bir “teori” değil, bir yorum olarak kabul ediliyor. Yine de çoklu evrenler, hem fizikçilerin hem de filozofların ilgisini çekmeye devam ediyor. Belki de şu an yaşadığımız gerçeklik, milyarlarca olası evrenden yalnızca biri. Ve her kararımızla, her seçimimizle, yeni bir evrenin doğuşuna tanıklık ediyoruz — haberimiz bile olmadan.