Suya Meydan Okuyan Gizemli Kalkan: Omnifobik Yüzey

İçerik Yazarı: Miray Adıgüzel

Editör: Azize Eda Taşkın

Tasarım: Sudenaz Şencan

Su geçirmez kaplamaların hayatımızın her alanında önemli bir yeri vardır. Bu kaplamaların yapılışında hidrofobiklik, yani bir malzemenin su moleküllerini itme yeteneği baz alınır. Peki, size sadece suyu değil, neredeyse her sıvıyı itebilen bir yüzeyden bahsetsem? Gelin, buna birlikte yakından bakalım.

Öncelikle, omnifobik nedir? “Omni” kelimesi, “her şey” anlamına gelirken, “fobik” ise korku anlamına gelir. Bu nedenle, omnifobik yüzeyler, her türlü sıvıdan uzak duran yüzeyler olarak tanımlanabilir. Bu yüzeyler, su gibi polar ve non-polar sıvıların üzerinde durmasını sağlayarak, adeta su itici kuvvet gibi davranır. 

Bilim insanları, dünyanın ilk hiçbir sıvıyı üzerinde tutmayan süper omnifobik yüzeyini üretti. Omnifobikler, en düşük yüzey gerilimine sahip olan maddeleri bile itmeyi başaran malzemelerdir. Örneğin, suyu düz hidrofobik bir yüzeye döktüğünüzde su damlacıkları oluşturarak yüzeyde hareket eder; çünkü yüzeydeki hidrofobik madde suyu iterek yuvarlanmasını sağlar. Ancak omnifobik yüzeyler suyu iterken hızla uzaklaşmasını sağlayan süper hidrofobik olarak adlandırılan yüzeylerdir.

 Bu olay, doğada da rastlanabilen nadir bir durumdur, örneğin bazı bitki yapraklarında gözlemlenebilir. Makine ve Uzay Mühendisliği'nden Profesör Chang-Jin "CJ" Kim şöyle açıklıyor: "Yapraklara mikroskop altında baktığınızda, yüzeyde tüyler ve noktalar görürsünüz. Bu noktaların azalmasıyla su, kendi yüzey gerilimiyle tutulur.”

Los Angeles Kaliforniya Üniversitesi'nden araştırmacılar, geliştirdikleri materyalin endüstriyel ve biyomedikal alanlarda kullanılabileceğini düşünüyorlar. Bu madde, makinelerde korozyonu azaltabilir ve ömürlerini uzatabilir. Ayrıca, mutfak eşyaları ve güneş panelleri gibi ürünlerde kullanılarak su ve kir birikimini engelleyebilir. Omnifobik yüzeyler, sıvılarla etkileşimi değiştirir. Bu yüzeylerin kullanımıyla, daha temiz, verimli ve dayanıklı ürünler ve sistemler geliştirme olasılığımız artıyor. Gelecekte daha da heyecan verici gelişmelerin bizi beklediğine şüphe yok.