Mitokondrilerin Gücü: Nörodejeneratif Hastalıklarda Hücresel Enerji Krizi

İçerik Yazarı: Zeynep Yaygın

Editör: Fatma Melike Şahin

Tasarım: Ece Kara

Hücrelerimizin enerji santralleri olup ATP üreten mitokondriler, özellikle beyin gibi yüksek enerji ihtiyacı olan organlarda hayatî önem taşır. Alzheimer, Parkinson ve ALS gibi nörodejeneratif hastalıklar mitokondrilerin işlevinde bozukluklara yol açabilir. Bu hastalıklarda, mitokondriyal işlevsizlik, hücresel enerji üretimini azaltarak nöronların ölümüne neden olur.

Hücresel Enerji Krizi

Mitokondriyal işlevsizlik, hücrelerde enerji üretiminin azalmasına ve oksidatif stresin artmasına neden olur. Oksidatif stres, hücrelerde zararlı serbest radikallerin birikmesiyle oluşan bir durumdur ve hücresel hasarı hızlandırır. Bu durum, özellikle nöronlar gibi yüksek enerji ihtiyacı olan hücrelerde protein katlanma hatalarına, DNA hasarına ve nihayetinde hücre ölümüne yol açar.

Mitokondri ve Nörodejeneratif Hastalıklar

Alzheimer: Alzheimer hastalığında, amiloid beta ve tau proteinlerinin anormal birikimi, mitokondriyal işlevi bozarak enerji üretimini azaltır ve nöronların ölümüne yol açar, bu durum hafıza kaybı gibi belirtilerle kendini gösterir.

Parkinson: Parkinson hastalığında, mitokondriyal kompleks 1'deki düşüş ve oksidatif stres, dopamin üreten nöronların ölümüne ve hareket bozukluklarına yol açar.

ALS: ALS'de, mitokondriyal işlevsizlik, glutamat toksisitesi ve protein agregasyonu gibi faktörler, motor nöronların ölümüne ve kas zayıflığına neden olur.