Sessiz Ölüm: Karbonmonoksit Gazı

İçerik Yazarı: Özgür Baynal

Editör: Fatma Melike Şahin

Tasarım: Ece Kara

Karbonmonoksit zehirli bir gaz olup renksiz ve kokusuz özellikte, havadaki oksijen molekülleriyle birleşme eğilimindedirler. Fosil yakıtlar dediğimiz petrol, kömür ve doğal gazın yanması sonucunda oluşan bir gazdır. Özellikle sobada, ısıtma sistemlerinde, şöminelerde, ocaklarda ya da araç egzozlarında meydana gelen yanma sonucunda oluşmaktadır.

Arızalı olan ısıtmalı sistemlerden ya da yakıtla çalışan cihazlardan karbonmonoksit gazı sızıntısı olmaktadır. Kapalı ya da havalandırması az olan mekanlarda da karbonmonoksit gaz yoğunluğunun artmasıyla insanlar bu gazı soluyarak zehirlenmekte hatta ölmektedir.

Karbonmonoksit gazı kişinin vücuduna solunum yoluyla girerek doğrudan kana karışır. Kana karışmasıyla birlikte vücuda oksijen alımını engelleyerek zehirlenme ve ölüme sebebiyet vermektedir. Zehirlenme sonucunda kısa sürede tıbbî müdahale yapılmadığı takdirde ölümle sonuçlanmaktadır.

Karbonmonoksit gazı zehirlenmesi genellikle kış aylarında görülmektedir. Ancak bu, zehirlenmenin diğer mevsim ve aylarda gerçekleşmeyeceği anlamına gelmemektedir.

Karbonmonoksit zehirlenmesine yönelik belirtiler ise şöyledir: Hâlsizlik, baş dönmesi, mide bulantısı, kusma, baş ağrısı, nefes almada güçlük, göğüste ve kaslarda ağrı. Bu zehirlenme sonucunda kişide uzun süreli kalıcı etkiler de görülebilmektedir. Bu etkiler beyin, kalp veya diğer organların hasar almasıdır.

Zehirlenmeye bağlı olarak görülen belirtiler fark edildiğinde kişi bulunduğu ortamdan açık havaya çıkarak temiz hava olan ortama geçmelidir, iyi durumdaysa en yakın hastaneye gitmelidir. Ancak iyi hissetmiyorsa, bilinç kaybı ihtimaline karşı başka birinden yardım istemeli ya da 112’yi aramalıdır.

Karbonmonoksit gazına maruz kalan kişilere hastanede oksijen tedavisi yapılmaktadır. Karbonmonoksit gazı zehirlenmesinin engellenmesi için evlerdeki kombilerin düzenli bir şekilde bakımının yapılması gerekmektedir. Karbonmonoksit gazına neden olan gazla çalışan alet ve cihazların olduğu ortamlarda havalandırma olması gerekir.